تفاوت پلاک خوان رایگان و پولی چیست؟ حتما تا کنون بارها در اخبار شاهد اجرای طرح های ترافیکی بوده اید. این طرح ها بر اساس زوج و فرد بودن پلاک های خودروها انجام می شود. اما چه چیزی اجرای چنین طرح هایی را ممکن می کند؟ پاسخ, دستگاه های پلاک خوان است. امروزه به دلیل تولید بالای خودروها و افزایش تقاضای مردم برای استفاده از خودرو شخصی به جای وسایل نقلیه عمومی, شهر ها هر روز با حجم عظیمی از خودروهایی که در خیابان ها حضور دارند روبرو می شوند. این حجم از خودرو در هر قسمتی از شهر باعث ایجاد بار ترافیکی و افزایش آلودگی صوتی و تولید آلاینده های زیست محیطی می شود. اجرای طرح کنترل ترافیک کمک شایانی به کاهش این مخاطرات خواهد کرد. سیستم های پلاک خوان در این بین بیشترین سهم را در اجرایی شدن طرح های کنترل ترافیک دارا می باشند. علاوه بر این, پلاک خوان ها در تمامی مراکز و سازمان هایی نیز که نیاز به قرائت پلاک برای صدور اجازه ورود یا خروج افراد باشد مانند مراکز امنیتی و نظامی و همچنین خروجی و ورودی بزرگراه ها و جاده ها و حتی در پارکینگ های هوشمند کاربرد دارند.
دستگاه های پلاک خوان, از یک سیستم ثبت تصویر پلاک مثل یک دوربین قوی با قابلیت بزرگنمایی قابل قبول و کیفیت تصویر بالا که تصاویر را به سامانه مرکزی ارسال می کند و نرم افزار پلاک خوان که پلاک های رسیده به سامانه را مورد بررسی قرار می دهد تشکیل شده است. دستگاه پلاک خوان هم میتواند به صورت ثابت مانند آنچه که در مراکز نظامی و کنترل ترافیک راهنمایی رانندگی وجود دارد و یا مانند ماشین های ثبت تخلفات رانندگی در خیابان ها و جاده ها و به صورت متحرک باشد. در بعضی از این سیستم ها, بنا بر نیاز فرد یا سازمان سفارش دهنده قسمت هایی مانند دوربین های ثبت چهره راننده و یا سنسور های تشخیص موانع و یا مانیتور نمایش لحظه ای قابل نصب بر روی سیستم اصلی پلاک خوان هستند.
با رد شدن یک خودرو از مقابل دوربین دستگاه, تصویری از خودرو به همراه پلاک, در صورتی که پلاک تمیز و بدون گل و لای و گرد و خاک و کاملا قابل رویت باشد, توسط دوربین گرفته شده و به سیستم مرکزی ارسال می شود. در سیستم مرکزی, یک نرم افزار که عموما به نرم افزار پلاک خوان معروف است, تصویر رسیده را بر اساس کدنویسی ها و دستوراتی که از قبل برایش تعریف شده است ( مانند شناسایی پلاک زوج از فرد یا شناسایی پلاک های یک شهر خاص در ایران ) دسته بندی کرده و مواردی را که در تنظیمات به عنوان ارائه متخلف مطرح شده است, به کاربر نشان می دهد. در مدل پارکینگی گیت کنترل تردد خودرو با کاهش سرعت خودرو عمل پلاک خوانی را انجام می دهد.
پلاک خوان ها به غیر از نوع نرم افزار استفاده شده, تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند. نرم افزارهای پلاک خوان موجود در بازار در 2 مدل رایگان و همراه با پرداخت هزینه ارائه می شوند. شرکت های ارائه دهنده این نرم افزارها با استفاده از نرم افزار های دیگری مانند MATLAB یا با استفاده از زبان های برنامه نویسی C و یا C++ اقدام به طراحی نرم افزار پلاک خوان می کنند. در نسخه های رایگان این نرم افزارها طبیعتا امکانات محدودتری در اختیار کاربران قرار میگیرد. همینطور عموما این نرم افزارها صرفا با امکانات سخت افزاری خاصی مانند یک نوع به خصوص از دوربین کارایی دارند و در موارد دیگر عملا بی استفاده هستند. علاوه بر این, نرم افزارهایی که تحت عنوان نسخه های رایگان در بازار ایران به مردم عرضه می شوند, همان نرم افزارهای شرکت های خارجی هستند که بدون تغییرات یا با دستکاری های جزئی در دسترس قرار می گیرند و از آنجایی که زبان برنامه غیر فارسی است, برای بررسی پلاک های ایرانی عملکرد صحیح را ندارد و تقریبا می توان گفت قابل استفاده مفید نخواهد بود. اما نرم افزارهای پلاک خوان پولی, اکثرا از پایه و در شرکت های داخلی و مطابق با نیاز کاربران تهیه شده و امکاناتی را که کاربران نیاز دارند در طی مراحل کد نویسی و طراحی به نرم افزار اضافه می شود. همچنین به دلیل طراحی داخلی این نرم افزارها, پشتیبانی تیم سازنده از مشکلات احتمالی قوی خواهد بود در صورتی که در نسخه های رایگان, پشتیبانی خاصی وجود ندارد.
خودروهای امروزی در بازه های سرعتی طراحی می شوند که عملا دقت چشم انسان برای مشاهده و ثبت جزئیات آنها در حین حرکت, بسیار پایین است. روزانه میلیون ها تخلف رانندگی و یا نیاز به ثبت شماره پلاک و اطلاعات راننده و خودرو در سراسر جهان اتفاق می افتاد و ثبت این حجم عظیم شماره پلاک توسط انسان, به صدها هزار نیروی انسانی و منابع مالی زیادی نیاز دارد. علاوه بر آن خطای انسانی نکته ای ایست که به راحتی قابل چشم پوشی نیست. ثبت پلاک های اشتباه و یا ناقص, هزینه هایی به مراتب بیشتر از خرید سیستم پلاک خوان را برای افراد به ارمغان می آورد. از طرفی هوشمند کردن بعضی از سازمان ها از جمله سازمان هایی که نیاز به ثبت و تایید پلاک خودروهای مجاز و غیرمجاز دارند- مانند مراکز نظامی- مستلزم استفاده از سیستم های پلاک خوان است. در این فرآیند تعداد افرادی که برای مانیتورینگ و نظارت بر عملکرد سیستم پلاک خوان و فرآیند تجزیه و تحلیل پلاک ها نیاز است, بسیار کمتر از افرادی است که در سیستم کنترل تردد سنتی, پلاک خودروها را به صورت دستنویس ثبت می کردند.
به عنوان حسن ختام بحث, شاید برایتان جالب باشد که بسیاری از پرونده های پلیس اعم از سرقت و متواری شدن سارقین, آدم ربایی, قتل, خرابکاری و حتی سرقت همان خودرویی که سارق در با آن در حال رانندگی است, به راحتی توسط سیستم های پلاک خوان سطح شهر و یا در سطح جاده ها و بزرگراهها قابل ردیابی هستند. همانطور که در بالا نیز گفته شد, بر روی سیستم های پلاک خوان پولی, می توان نرم افزار تشخیص چهره نیز نصب کرد. بنابراین با شناساندن چهره فرد مد نظر به سیستم پلاک خوان, پلیس میتواند افراد را نیز شناسایی کند.
